Mặc dù các hệ điều hành hiện đại được phân phối trên các địa có khả năng tạo tự động, bạn có thể cần khởi động từ đĩa mềm để bắt đầu một quy trình hồi phục từ một tiện ích hình ảnh đĩa hoặc để cài đặt một hệ điều hành cũ hơn, như là Window 9X hay Me. Thậm chí nếu đang cài đặt Window 9x hay Me trong môi trường ảo, như là chương trình được tạo bởi Microsoft Virtual PC hay VMware, bạn sẽ cần khởi động máy ảo bằng đĩa mềm có chứa sự hỗ trợ đĩa quang trước khi cài đặt hệ điều hành vào VM.
Để một ổ đĩa quang có chức năng trong môi trường khởi động đĩa mềm, vài trình điều khiển có thể cần:
- Trình điều khiển thiết bị tiếp hợp chủ - Một bộ trình điều khiển thiết bị tích hợp chủ ATAPI và SCSI phổ dụng được chứa trong các đĩa khởi động Windows 98/Me
- MSCDEX – Microsoft CD Extensions, được bao gồm trong DOS 6.0 và mới hơn, có trong các đĩa khởi động Window 98/Me
Nếu cần khởi động máy tính từ đĩa mềm có khả năng khởi động, đĩa mềm này không chỉ chứa một hệ điều hành có khả năng khởi động, mà còn những trình điều khiển được đề cập từ trước; mặt khác, sẽ không sử dụng CD-ROM được.
Các trình điều khiển ATAPl và SCSI phổ quát có thể được tìm thấy trong đĩa khởi động Windows 98 và mới hơn. Hơn là tạo ra các tệp tin dùng riêng CONFIG.SYS và AUTOEXEC.BAT. Lời khuyên tốt nhất tôi có thể cho là để chỉ khởi động từ đĩa mềm khởi động Window 98/Me mỗi lần bạn khởi động từ nó, các trình điều khiển chính xác nạp và tự động phát hiện ổ đĩa quang, sau đó ổ đĩa được truy cập. Bạn có thể tạo ra đĩa khởi động Windows 98/Me trên bất kỳ hệ thống chạy Windows 98 hay Me. Nếu không có sự truy cập đến hệ thống Windows 98 hay Me, bạn có thể tải xuống một đĩa mềm có khả năng khởi động tương đương từ www .bootdisk.com.
Sau khi khởi động từ đĩa mềm Win98/Me. xem bảng chọn yêu cầu liệu bạn muốn khởi động có hay không có sự hỗ trợ CD-ROM (và DVD). Nếu chọn “Có", sau khi đĩa mềm nạp xong, bạn nên cho hiệu lực việc đọc đĩa trong ổ đĩa quang.
Dùng một ổ đĩa quang phù hợp với đặc điểm kỹ thuật ATAPI theo Windows không yêu cầu bạn làm bất kỳ điều gì. Tất cả hỗ trợ trình điều khiển cho những ổ đĩa này đã được dựng sẵn trong phiên bản Windows 9x và sau đó.
Các đĩa quang có khả năng khởi động El Torito
Nếu BIOS hệ thống là một phiên bản có kỳ hạn từ năm 1998 hay mới hơn, rất có thể nó có hỗ trợ “El Torito", nghĩa là nó hỗ trợ sự khởi động từ một đĩa quang có khả năng khởi động. Tên El Torito xuất phát từ Phoenix/IBM Bootable CD-ROM Format Specification, được thực sự đặt tên sau khi nhà hàng Ei Torito định vị gần các văn phòng Phoenix Software nơi hai kỹ sư phát triển được ăn bữa trưa theo tiêu chuẩn. Ý nghĩa El Torito cho máy tính là khả năng khởi động tữ đĩa quang, mở ra vài khả năng mới, bao gồm việc tạo ra đĩa cứu hộ có khả năngkhởi động, khởi động từ các đĩa chứa hệ điều hành mới hơn khi cài đặt vào hệ thống mới, việc tạo ra các đĩa chuẩn đoán và kiểm tra có khá năng khởi động và nhiều nữa.
Để tạo ra đĩa quang có khả năng khởi động, tốt nhất là bạn cần một ứng dụng ghi cho phép việc tạo ra các đĩa có khả năng khởi động. Thêm nữa, trong một số trường hợp bạn cần đĩa mềm có khả năng khởi động chứa các trình điều khiến để hỗ trợ ổ đĩa CD trong chế độ DOS (đôi khi được gọi là các trình điều khiển chế độ thực (real-mode driver). Nguồn tốt nhất cho những trình điều khiển này (nếu cần thiết) là một đĩa mềm khởi động Windows 98 hay Me, được tạo ra bởi bất kỳ hệ thống Windows 98 hay Me. Các đĩa mềm khởi động Windows 98/Me (được sử dụng bởi vì chúng có hỗ trợ CD-ROM mức độ DOS sẵn sàng được cấu hình và cài đặt. Nếu không truy xuất vào hệ thống như vậy được để tạo đĩa mềm, bạn có thế tải xuống từ www.bootdisk. com.
Để tạo ra đĩa có khả năng khởi động, đơn giản theo các buớc trongứng dụng ghi. Các chuơng trình như Neго và Rovio Media Creator cho thao tác khá dễ dàng để tạo ra các đĩa có khả năng khởi động.
LightScribe và LabelFIash
Có hai hệ thống dán nhãn đĩa trực tiếp thông dụng, được gọi là LightScribe và Label Flash, Hệ thống dãn nhãn đĩa trực tiếp LightScribe được phát triển bởi Hewlett-Packard (HP) năm 2005 như một phương pháp cho dán nhãn các đĩa CD (và sau đó, DVD) mà không cần in các nhãn hay sử dụng một máy in phun để in lên các đĩa CD hay DVD.
Bề mặt trên của đĩa LightScribe được bọc lớp nhuộm phản ứng thay đổi màu sắc khi bị phơi ánh sáng laser. LightScribe sử dụng tia laser ghi để khắc văn bản và đồ họa lên bề mặt trên của đĩa LightScribe chuyên dụng. Sau khi đĩa được ghi, người dùng lật đĩa và cho chạy chương trinh LightScribe để in lại thiết kế theo ý muốn lên phần trên đĩa, Để ngăn sự phai màu và làm hỏng bề mặt, các đĩa LightScribe nên được lưu trữ trong cốc hộp chứa tránh ánh sáng khi không dùng.
LabelFlash được công bố vào tháng 10 năm 2005 bởi Yamaha và Fujifilm. LabelFlash dựa trên công nghệ DiscT@2 ('‘disk tattoo”) đầu tiên được phát triển bởi Yamaha cho việc ghi văn bản và đồ họa vào phần không được sử dụng của mặt dữ liệu đĩa CD-R. Tuy vậy, LabelFlash cũng có thể ghi được vào mặt trên đĩa khi người dùng lật đĩa, giống như LightScribe. Mặt trên đĩa LabelFash được thiết kế để chịu đựng sự hư tổn và cho chất lượng hình ảnh tốt hơn LightScribe, lớp nhuộm của LabelFlash là 0.6mm phía dưới bề mặt đĩa.
Yếu điểm của hệ thống là mất nữa giờ hay nhiều hơn để làm xong nhãn một đĩa. Yếu điểm khác là cả LightScribe và LableFlash đều yêu cầu ổ đĩa, đĩa và phần mềm hỗ trợ hệ thống cụ thể. Để có một bản liệt kê sản phẩm được cập nhật hỗ trợ những hệ thống này vào website LightSribe (www.lightsribe.com) hay LableFlash (http://lableflash.jp)
Khắc phục sự cố các ổ đĩa quang
Không đọc được bất kỳ đĩa nào
Nếu ổ đĩa không đọc được đĩa, thử các giải pháp sau:
- Kiểm tra các vết trầy xước trên bề mặt dữ liệu của đĩa.
- Kiểm tra ổ đĩa có bụi và bẩn không; dùng một đĩa sạch
- Đảm bảo ổ đĩa hiện lên trong System Properties.
- Thử một đĩa mà bạn biết nó dùng được.
- Khởi động lại máy tính (phương thức hiệu nghiệm thần kỳ)
- Bỏ ổ đĩa trong Device Manager của Windows, cho phep hệ thống phát hiện lại ổ đĩa.
Không đọc được đĩa CD-R/RW trong ổ đĩa CD-ROM hay DVD
Nếu ổ đĩa CD-ROM hay DVD không đọc được đĩa CD-R và CD-RW, thử các giải pháp sau:
- Kiểm tra sự tương thích; một số ổ đĩa CD-ROM 1x rất cũ không đọc được đĩa CD-R. Hãy thay thế ổ đĩa này bằng cái rẻ hơn, mới hơn và nhanh hơn.
- Nhiều ổ đĩa DVD đời đầu không đọc được đĩa CD-R, CD-RW; kiểm tra tính tương thích.
- Ổ đĩa CD-ROM phải tương thích MultiRead để đọc CD-RW do độ phản chiếu thấp hơn của đĩa;Thay ổ đĩa khác. Nếu chỉ đọc được một số đĩa CD-R còn lại không đọc được, kiểm tra sự kết hợp màu sắc đĩa để xem liệu một số kết hợp màu sắc hiệu quả hơn những kết hợp màu khác không; đổi thương hiệu của đĩa.
- Các ổ đĩa CD-ROM MS-DOS/Windows 3.1 không thể đọc được CD-R ghi gói (của Adaptec Direct CD hay Drag to Disc và các chương trình sao lưu) do sự hạn chế của hệ điều hành.
- Ghi đĩa ở tốc độ chậm hơn. Các pit/land được tạo ra tại những tốc độ nhanh hơn đôi khi các ổ đĩa cũ hơn không đọc được.
- Nếu bạn đang thử đọc một CD-R ghi gói được tạo bởi DirectCD hay Drag to Disc trong ổ đĩa CD-ROM, đẩy đĩa vào lại ổ đĩa, thoát đĩa, chọn tùy chọn Close to Read trên Any Drive.
- Tải xuống và cài đặt bộ đọc UDF tương thích với phần mềm ghi gói được dùng để tạo CD-RW trên máy tính. Nếu bạn không biết chắc cách đĩa được tạo ra, Software Architects cho một chương trình sửa chữa UDF reader/media phổ dụng được gọi là FixUDF! (cũng được bao gồm như một thành phần của WriteCD-RW! Pro). WriteDVD! Có chương trình sửa chữa FixDVD! UDF reader/media cho các ổ đĩa DVD.
Thiết bị DVD-ROM không đọc được đĩa DVD-RW
Nếu DVD-ROM hay đầu đọc DVD không đọc được DVD, thử các giải pháp sau:
- Đẩy đĩa DVD-RW vào lại ổ đĩa. Chắc chắn là bạn không cần thêm bất kỳ dữ liệu vào đĩa này nữa nếu dùng ổ đĩa thế hệ đầu (DVD-R 2x/DVD-RW 1x) bởi vì bạn phải xóa toàn bộ đĩa để làm lại. Bạn không thể kết thúc đĩa được ghi với các ổ đĩa thế hệ thứ hai DVD-R 4x/DVD-RW 2x. Xem các chỉ dẫn phần mềm ghi đĩa DVD-RW hay tệp tin hỗ trợ về các chi tiết.
- Đẩy đĩa DVD+RW vào lại ổ đĩa và thay đổi thiết lập tính tương thích để mô phỏng DVD-ROM. Xem phần “DVD+RW và DVD+R” đầu chương này.
- Nếu đĩa là hai lớp, ghi đĩa một lớp và thử lại. Hầu như các ổ đĩa DVD-ROM không thể đọc đĩa DL (Dual-layer)
- Phải chắc đĩa chứa nhiều hơn 512MB dữ liệu. Một số ổ đĩa không đọc được đĩa chứa số lượng dữ liệu nhỏ.
Không ghi được đĩa DVD
Nếu bạn không thể thực hiện một đĩa DVD ghi trong khi ổ đĩa dùng được cho các đĩa CD-R, CD-RW hay DVD có khả năng ghi lại, thử các giải pháp sau:
- Phải chắc dùng đúng đĩa, Đĩa +R và –R không thể thay thế cho nhau được trừ khi ổ đĩa là ổ đĩa chế độ đôi DVD’R/RW
- Phải chắc bạn chọn tùy chọn để tạo ra chương trình DVD trong phần mềm điều khiển. Một số phần mềm không chuyên mặc định thiết lập CD-R.
- Chọn đúng ổ đĩa. Nếu có cả ổ đĩa DVD và CD có khả năng ghi lại trong một hệ thống, phải chắc định rõ ổ đĩa DVD có khả năng ghi lại.
- Thử một đĩa khác.
- Liên hệ với người bán phần mềm để lấy chương trình nâng cấp.
Không ghi được vào đĩa CD-RW hay DVD-RW 1x
Nếu bạn không thể ghi đĩa CD-RW hay DVD-RW 1x, thử các giải pháp sau:
- Phải chắc đĩa được định dạng. Dùng công cụ định dạng có phần mềm UDF để chuẩn bị đĩa.
- Nếu đĩa được định dạng, xác nhận nó được định dạng bằng cùng chương trình UDF hay chương trình UDF tương thích. Các chương trình ghi gói khác nhau hỗ trợ các phiên bản UDF tiêu chuẩn khác nhau. Tôi đề nghị bạn dùng cùng phần mềm ghi gói UDF trên máy tính hay sử dụng các ổ đĩa hỗ trợ tiêu chuẩn Mount Rainier.
- Phải chắc hệ thống nhận biết đĩa CD-RW hay DVD-RW. Lấy ra và chèn lại đĩa để buộc ổ đĩa nhận biết lại nó.
- Liên hệ nhà sản xuất phần mềm ghi gói để lấy chương trình nâng cấp.
- Đĩa có thể được định dạng với chương trình phần mềm ghi CD hạn chế của Windows XP (dùng CDFS thay vì UDF) thay cho chương trình ghi gói UDF. Xóa đĩa với Windows XP sau khi đã chuyển bất kỳ tệp tin cần thiết nào ra khỏi đĩa; sau đó định dạng nó bằng chương trình UDF ưa thích.
- Liên hệ nhà sản xuất ổ đĩa về chương trình nâng cấp cơ sở. Xem “Cập nhật chương trình cơ sở (Firmware) trong ổ đĩa quang”, phần sau chương này.
Ổ đĩa quang ATA chạy chậm
Nếu ổ đĩa ATA chạy chậm, cân nhắc những mục sau:
- Kiểm tra kích cỡ bộ nhớ đệm (cache) trong Performance của bảng điều khiển System Properties. Chọn thiết lập bốn tốc độ (quad-speed) (kích cỡ bộ nhớ đệm lớn nhất).
- Kiểm tra xem liệu ổ đĩa được đặt như ổ phụ đối với ổ cứng; chuyên ổ đĩa đến bộ điều khiển thứ hai nếu có thể.
- PIO (Programmed I/O) hay chế độ UDMA có thể không được đặt đúng cho ổ đĩa trong BIOS; kiểm tra cấu hình ổ đĩa và dùng Autodetect trong BIOS để có kết quả tốt nhất (tham khảo chương 5, “BIOS”).
- Kiểm tra xem có phải bạn đang dùng các trình điều khiển busmastering của hệ thống tương thích; cài đặt trình điều khiển thích hợp cho chipset bo mạch chủ và hệ điều hành. Xem phần “Truy cập bộ nhớ trực tiếp (DMA) và Ultra-DMA”, phần trên chương này.
Theo “Nâng cấp và sửa chữa máy tính” Scott Mueller