Nếu nâng cấp hay sửa chữa bất kỳ hệ thống để bàn Dell nào được chế tạo từ năm 1996 và 2000, bạn sẽ muốn quan tâm đến phần này. Một bẫy treo tiềm ẩn đang chờ bất cứ ai nâng cấp bo mạh hay bộ cấp nguồn. Bẫy ẩn này có thể gây ra sự hủy hoại bo mạch chủ, bộ cấp nguồn, hay cả hai! Vậy là, hiện giờ tôi đã thu hút sự quan tâm của bạn, đọc tiếp nhé…
Chỉ những ai đã tham dự các khóa hội nghị chuyên đề của tôi hay dax đọc những ấn bản trước khi quyển sách này sẽ hiểu, tôi từ lâu đã là người ủng hộ các thành phần tiêu chuẩn công nghiệp và không nghĩ đến việc mua một máy tính để bàn mà không có cacsi tôi quan tâm một bo mạch chủ, một bộ cấp nguồn, một thùng máy hệ số dạng công nghiệp (ATX, cho thí dụ). Tôi đã thất vọng về cách thức độc quyền trước đó với hệ só dạng công nghiệp (ATX, cho thí dụ). Tôi đã thất vọng về cách thức độc quyền trước đó với hệ thống của Packard Bell, Compaq, IBM và các công ty khác dùng những thành phần thiết kế riêng, duy nhất hay đôc quyền. Cho thí dụ, trong sự lầm lẫn nhất thời trong đầu thập niên 1990, tôi đã mua hệ thống Packard Bell. Tôi nhanh chóng phát triển các khả năng của hệ thống, vì vậy tôi nghĩ tôi sẽ nâng cấp nó với bo mạch mới và bộ xử lý mới nhanh hơn. Sau đó tôi phát hiện ra các hệ thống LPX không phải là tiêu chuẩn có thể thay thế cho nhua. Do các sự khác biệt của card bắc cầu (riser card), hầu như không khả năng thay thế cho nhau các bo mạch chủ, card bắc cầu, thùng máy và bộ cấp nguồn, không khả năng thay thế cho nhau các bo mạch chủ, card bắc cầu, thùng máy và bộ cấp nguồn. Tôi đã có cái mà hiện giờ tôi đề cập như “máy tính dùng một lần” – loại mà bạn không thể nâng cấp và phải vứt bỏ. Đột nhiên số tiên mà tôi nghĩ đã tiết kiệm khi mua hệ thống ban đầu mờ đi trong sự so sánh với số tiền tôi phải chi để thay thế nó hoàn tòa. Bài học kinh nghiệm!
Sau vài nghiệm nâng cấp và sửa chữa giống như vậy tôi không bao giờ bị bẫy bởi những hệ thống dùng thành phần độc quyên hay không tiêu chuẩn nữa. Chỉ bằng cách mua những hệ thống được làm với các thành phần tiêu chuẩn công nghiệp, tôi dễ dàng nâng cấp, bảo hành hay sửa chữa hệ thống nhiều năm trong tương lai.
Tất nhiên, xây dựng hệ thống của chính bạn từ đầu là một cách để tránh các thành phần độc quyền, nhưng thường mất thời gian và tốn tiền hơn mua hệ thống có sẵn. Và hệ thống nào tôi đề nghị cho người muốn một hệ thống có sẵn rẻ tiền nhưng sử dụng những thành phần tiêu chuẩn công nghiệp vì vậy nó được nâng cấp và sửa chữa không đắt sau này? Mặc dù có nhiều nhà sản xuất và lắp ráp, tôi chỉ chọn các công ty như HP, Dell và Gateway. Trong thực tế những công ty này trong số những nhà kinh doanh hệ thống lớn nhất sản xuất trực tiếp và họ hầu như bán hệ thống dùng các thành phần hệ số dạng ATX tiêu chuẩn công nghiệp trong dây chuyền sản xuất hệ thống để bàn chính của họ. Hoặc do tôi nghĩ vậy.
Có vẻ như khi Dell chuyển đối sang hệ số dạng bo mạch ATX vào giữa năm `996, họ từ bỏ tiêu chuẩn mới được phát hành và bắt đầu dùng các bo mạch ATX của Intel được sửa đổi đặc biệt với các đầu nối nguồn tùy chỉnh nối dây dẫn. Chắc chắn là họ cũng là những bộ cấp nguồn riêng bố trí chân ra của đầu nối nguồn bo mạch chủ không theo tiêu chuẩn.
Một phạm tội lớn hơn dùng đầu nối không theo tiêu chuẩn là bố trí chân ra là không theo tiêu chuẩn; các đầu nối này giống hệt và được khóa chốt tương tự như ATX thực sự. Do nó, không có gì ngăn chặn bạn gắn bộ cấp nguồn không theo tiêu chuẩn của Dell vào bo mạch ATX tiêu chuẩn công nghiệp mà bạn lắp đặt trong thùng máy Dell như một sự nâng cấp, hay thậm chí gắn bộ cấp nguồn ATX tiêu chuẩn công nghiệp vào bo mạch Dell hiện có. Nhưng hòa trộn bo mạch mới ATX với bộ cấp nguồn Dell hay bộ cấp nguồn ATX với bo mạch Dell là công thức cho bánh nướng silicon!
Thành thật mà nói, thật kỳ lạ tôi không nghe nhiều về điều này bởi vì Dell đã dẫn đầu doanh số bán máy tính trên thế giới. Trong bất kỳ trường hợp nào, tính toán bằng cách lấy thông tin này tôi có thể cứu hàng ngàn bo mạch và bộ cáp nguồn từ cái chết tức thì sau khi lắp đặt.
Nếu bạn là nạn nhân của trường hợp khó chịu này, hãy tin tôi, tôi cảm nhận được nổi đau của bạn. Tôi khám phá ra điều này cực kỳ gay go – bằng cách nướng các linh kiện. Đầu tiên Dell của tôi, đặc biệt chứng kiến theo cách đầy kịch tính nó bốc khói khi bật nguồn hệ thống; tôi thấy lửa qua lỗ thông hơi! Tôi quyết định kiểm tra các mã màu trên đầu nối và xác định bố trí chân ra trên hệ thống Dell khác bằng cách một vôn kế trước khi lắp đặt và nướng bộ nguồn thứ hai. Tôi may mắn là bộ nguồn bốc khói đó không làm hư bo mạch. Bạn có thể không may mắn như vậy, trong hầu hết trường hợp bộ cấp nguồn sẽ hỏng cùng với bo mạch.
Gọi tôi là thằng ngốc cũng được, nhưng tôi không nghĩ tôi phải kiểm tra mã màu hay lấy vôn kế để đo chân ra đầu nối nguồn Dell “pseudo –ATX” trước khi lắp đặt bộ nguồn ATX hay bo mạch mới. Bạn cũng sẽ thấy nhà sản xuất bo mạch và bộ cấp nguồn không bảo hành những linh kiện bị cháy này.
Sự giải thích chính thức của Dell cho việc không phù hợp với tiêu chuẩn ATX là “Vào giữa thập niên 1990 nền công nghiệp đã chuyển qua sử dụng các thành phần bo mạch 3.3V. Các kỹ sư của Dell thiết kế ra đầu nối hỗ trợ việc sử dụng dòng điện 3.3V khác biệt với thiết kế được nền công nghiệp chấp thuận mà chúng tôi cho rằng ít mạnh mẽ. Lời giả thích này không được thuyết phục bởi vì đầu nối ATX chuẩn kết hợp ba chân 3.3V, cho phép tới 18A dòng điện và bổ sung đầu nối phụ hai chân 10A dòng điện thêm. Thiết kế pseudo-ATX của Dell chri có ba chân 3.3V trong đầu nối phụ, cung cấp chỉ 15A đến bo mạch. Bạn có thể thấy rằng chỉ riêng đầu nối ATX chính đã có nhiều dòng điện 3.3V hơn thiết kế của Dell dùng hai đầu nối!
Do lời giải thích kỹ thuật của họ không giải thích vấn đề, lý do khác duy nhất mà tôi có thể hình dung là họ làm vậy là để chặn mọi người mua bo mạch hay bộ cấp nguồn thay thế từ Dell. Cái làm cho điều này tồi tệ hơn là Dell hầu như dùng bo mạch được Intel sản xuất trong hệ thống của họ. Một hệ thống của tôi dùng bo mạch Intel D815EEA, cùng loại bo mạch được nhiều nhà lắp ráp hệ thống chính sử dụng, bao gồm Gateway và Micron. Nó y hệt ngoại trừ đầu nối nguồn. Sự khác biệt này là do Dell đặt Intel thiết kế riêng bo mạch với đầu nối không theo tiêu chuẩn. Mọi người hầu như dùng cùng loại bo mạch chủ Intel, nhưng đầu nối tiêu chuẩn công nghiệp.
Ban đầu tôi nghĩ việc Dell đã làm và chỉ chuyển đổi một số cực, tôi có thể dùng chọn cực để tháo các cực khỏi đầu nối (với các dây dẫn) và cắm lại chúng vào vị trí đứng trong đầu nối, cho tôi sử dụng bộ nguồn của Dell với bo mạch ATX được nâng cấp trong tương lai. Nếu bạn nghiên cứu bố trí chân ra của đầu nối chính và phụ của Dell mà tôi đã liệt kê ở đây và so sánh chúng với bố trí chân ra ATX tiêu chuẩn công nghiệp, bạn sẽ thấy không chỉ các vị trí điện áp và tín hiệu thay đổi, mà số cực mang điện áp và tiếp đất cũng thay đổi. Bạn có thể sửa đổi bộ cấp nguồn của Dell để vận hành với một bo mạch chuẩn ATX hay sửa đổi bộ cấp nguồn chuẩn ATX để vận hành với bo mạch Dell, nhưng bạn phải thực hiện một số việc cắt và nối để thay đổi một số cực. Thường thì không bỏ thời gian và công sức bỏ ra.
Các hệ thống được biết có hệ thống dây dẫn đầu nối không theo tiêu chuẩn bao gồm các kiểu của Dell như:
Dimension 2100, 4100, B1000R, L Series, V350, V400, XPS B Series, XPS Dxxx, XPS Mxxx, XPS
P133c MT, XPS Pro 180n, XPS Rxxx, XPS Txxx
OptiPlex G1, GX1, GX110, GX110, GX300, GXa, Gxi
Power Edge 2100, 2200
Precision Workstation 210, 400
Nếu nhất quyết nâng cấp bo mạch bất kỳ trong những hệ thống Dell không theo tiêu chuẩn này, một giải pháp đơn giản dễ dàng – chỉ đảm bảo bạn thay thế cả bo mạch lẫn bộ cấp nguồn với các thành phần ATX chuẩn công nghiệp cùng một lúc. Theo cách này không có cái gì bị cháy và bạn trở về với hệ thống ATX tiêu chuẩn công nghiệp thực sự. Nếu muốn chỉ thay thế bo mạch của Dell, bạn sẽ không gặp may trừ khi có bo mạch thay thế từ Dell. Mặt khác, nếu muốn thay thế chỉ bộ cấp nguồn, bạn có vài lựa chọn, Cả PC Power và Cooling (www.pcpower.com) và ATXPowerSupplies.com đều bán các bộ cấp nguồn thay thế với hệ thống dây dẫn bị sửa đổi của Dell.
Thật may mắn, bắt đầu năm 2000 Dell chuyển sang dùng các kết nối nguồn ATX chuẩn công nghiệp trong Dimenion 4300, 8200 và hầu hết các hệ thống mới hơn của họ. Điều này có nghĩa ngăn chặn bất kỳ sự cố kỹ thuật bất ngờ khác, những hệ thống này dễ dàng nâng cấp hơn bằng cách chỉ thay thế hoặc bộ cấp nguồn hoặc bo mạch chủ.
Một số hệ thống Dell XPS dùng bộ cấp nguồn với hệ số dạng độc quyền, ngăn chặn bạn thay thế bộ cấp nguồn tiêu chuẩn công nghiệp trong tương lai. Để không có sự cố nào với hệ thống bạ mua, tôi đề nghị bạn kiểm tra xem nó có dùng bộ cấp nguồn hệ số dạng tiêu chuẩn công nghiệp, về đầu nối lẫn hình dạng vật lý.
Theo “Nâng cấp và sửa chữa máy tính” Scott Mueller