Trang chủ » Tư vấn »Bảo Trì Máy Tính - Mạng LAN» Nâng cấp Flash BIOS

Ngày tạo: 30/05/2015

Nâng cấp Flash BIOS



Hầu như tất cả PC được sản xuất từ năm 1996 dùng một flash ROM để chứa BIOS. Flash ROM là một loại của chip EEPROM mà bạn có thể xóa hoặc lập trình lại trực tiếp trên hệ thống mà không cần dụng cụ đặc biệt nào. Những EPROM cũ hơn thì đòi hỏi một nguồn tia cực tím đặc dụng và một thiết bị lập trình EPROM để xóa và lập trình lại chúng, trong khi đó các flash ROM có thể xóa và ghi lại mà không cần phải tháo rời chúng ra khỏi hệ thống. Trên một số hệ thống, flash ROM không phải là một chip tích biệt nhưng có thể kết hợp vào chip South Bridge.



Sử dụng flash ROM cho phép bạn tải chương trình nâng cấp vào chip flash ROM trên bo mạch chủ mà không cần tháo bỏ hay thay thế chip này. Thông thường, những nâng cấp này được tải xuống từ trang web của nhà sản xuất. Tùy thuộc thiết kế, một số chương trình cập nhật yêu cầu bạn đặt phần mềm trên đĩa mềm hay quang có thể khởi động, trong khi những chương trình khác sẽ cấu hình chương trình chạy bước khởi động kế tiếp (trước khi Windows tải), hay trong khi những chương trình khác sẽ thực sự chạy trong Windows như một ứng dụng Windows.

Một số hệ thống cho phép flash ROM bị khóa trong hệ thống (được bảo vệ chống ghi). Trong trường hợp này bạn phải vô hiệu hóa chương trình bảo vệ trước khi thực hiện một nâng cấp thường bằng cầu nhảy (Jumber) hay mạch chuyển (Switch). Không có khóa. Bất kỳ chương trình nào biết các tập lệnh đúng đều có thể ghi lại ROM trong hệ thống của bạn. Không có bảo vệ chống ghi, các chương trình vius có thê ghi đè hay gây tổn hạy mã BIOS ROM trong hệ thống của bạn. Virus CIH (cũng được gọi là virus Chernobyl) là một ví dụ có thể ghi đè mã BIOS trên các bo mạch chủ cụ thể. Thay vì một khóa chống ghi vậy lý, các BIOS flash có một thuật toán bảo mật giúp chống lại những cập nhật không cho phép. Đó là công nghệ mà Intel sử dụng trên bo mạch chủ của họ, loại bỏ việc cần một cầu nảy khóa hay chuyển mạch khóa.

Chú ý rằng nhà sản xuất bo mạch chủ thường sẽ không thông báo cho bạn biết khi nào họ nâng cấp BIOS cho mọt bo mạch chủ cụ thể. Bạn phải định kỳ đăng nhập vào trang web của họ để kiểm tra những  cập nhật mà có thể tải xuống và cài đặt miễn phí.

Trước khi tiến hành một nâng cấp BIOS, bạn đầu tiên phải định vị và tải nâng cấp BIOS từ nhà sản xuất BIOS bo mạch chủ. Đăng nhập vào trang web của họ, và tiến hành theo những bản chọn trong trang nâng cấp BIOS, sau đó chọn và tải xuống BIOS mới cho mạch chủ của bạn.

Chú ý:

Nếu một nâng cấp flash BIOS được xác định chỉ cho những sửa đổi bo mạch chủ cụ thể của một mô hình cụ thể, phải chắc là bạn biết nó sẽ vận hành với bo mạch chủ của bạn trước khi bạn cài đặt nó. Bạn có thể cần mở hệ thống của ạn và tìm một số sửa đổi thên bo mạch chủ hay cho một thành phần cụ thể. Kiểm tra trên trang web của người bán cho những thông tin cụ thể.



Các nhà sản xuất bo mạch chủ có thể đưa ra vài cách khác nhau để cập nhật BIOS trên bo mạch chủ hiện có, một số có thể chạy trực tiếp từ Windows, số khác có thể cần được chạy từ đĩa có thể tháo gỡ có thể khởi động như là ổ đĩa quang. Usb, hay ổ đĩa mềm. Bạn chỉ cần dùng một trong số chúng, nếu bạn có nhiều lựa chọn, trong hầu hết trường hợp bạn nên chọn cái mà dễ thực hiện nhất. Cái mà bạn chọn lựa tùy thuộc vào trình trạn hiện hữu của hệ thống. Cho thí dụ, nếu BIOS bị hư, bạn có thể không có lựa chọn khác nhưng lại để sử dụng các thủ tục hồi phục khẩn cấp được thể hiện trong mục kế tiếp. Nếu hệ thống đang cập nhật là hệ thống bạn xây dựng từ đầu và chưa có sao chép Windows được cài đặt trên ổ cứng, bạn có thể muốn dùng một phương pháp kết hợp với đĩa có thể khỏi động như là ổ đĩa quang, ổ đĩa flash USB, ổ đĩa mềm. Nếu các tệp tin cập nhật và các chương trình quá lớn để vừa một đĩa mềm, bạn nên chạy cập nhật từ ổ quang hay đĩa flash USB.

Phần lớn các nâng cấp flash ROM có thể tải xuống phù hợp bốn loại chính:

Các nâng cấp có thể thực thi windows.
Các hình ảnh của đĩa có khả năng khở đông tự động. 
Đĩa có khả năng khởi động tạo người dùng.
Đĩa hồi phục khẩn cấp
Những phần sau đây xem xét chi tiết từn phần các mục tiêu.

Các nâng cấp có thể thực thi Windows 

Phương pháp  có thể thực thi Windows thường là dễ nhất và phổ biến nhất. Nó có thể không có sẵn cho các bo mạch chủ cũ, nhưng hầu hết các bo mới cung cấp loại thủ tụ này. Việc thực hiện nâng cấp thực sự không dễ hơn bởi vì về cơ bản thấy ca bạn phải làm là tải xuống chương trình nâng cấp có thể thực thi và chạy nó. Chương trình chạy trực tiếp trong windows, hay nó chạy một thường trình cài đặt tạm thời phần mềm nâng cấp nhanh nên nó sẽ chạy tự động trong bước khởi động kế tiếp, tự động khở động lại hệ thống và bắt đầu nâng cấp. Trong hai trường hợp, mỗi khi  nâng cấp kết thúc, hệ thống khởi động lại lần nữa và việc nâng cấp hoàn thành. Hạn  chế duy nhất nó đòi hỏi windows được cài đặt trong hệ thống, nên nó không thể thích hợp với các hệ thống mới không cài đặt hệ điều hành này hay nếu đang chạy hệ điều hành thay thế như là Linux. 

Một nguy cơ tiềm năng với phương pháp có thể thực thi Windows là nếu chương trình chạy trực tiếp trong windows, và hệ điều hành không ổn định, bị hư, hay bị nhiễn phần mềm độc hại, nâng cấp BIOS có thể bị ngắt, có khả năng đòi hỏi một thủ tục phục hồi BIOS như một sự kiện thậm chí có thể phá hủy bo mạch chủ hoàn toàn. Dùng một trong những phương pháp khác (như là việc nâng cấp từ các ổ đĩa mềm, CD hay flash USB có thể khởi động) nếu bạn gnhix hệ điều hành chủ có thể không ổn định.

Các hình ảnh đĩa có khả năng khởi động tự động

Dùng các hình ảnh có khả năng khởi đông tự động là phương pháp dễ nhât kế tiếp và vận hanh với bất kỳ (hay không) hệ điều hành nào được cài đặt trong hệ thống. Điều này lý tưởng cho những hệ thống không phải Windows hay những hệ thống mới mà hệ điều hành chưa được cài đặt. Để có khả năng dùng thuer tục nay thì tùy thuộc vào nhà sản xuất bo mạch chủ cung cấp các hình ảnh đĩa mềm hay CD có khả năng khở động chứa trong các tệp tin nâng cấp cần thiết mà bạn sẽ dùng để tạo ra đĩa nâng cấp thực sự.

Trong trường hợp một đĩa mềm, bạn tải xuống chương trình tạo hình ảnh trên đĩa mềm từ nhà sản xuất bo mạch chủ. Khi chạy nó, chương trình nhắc bạn chèn một đĩa mềm trống vào ổ đĩa, sau đó nó ghi lên đĩa hình ảnh có khả năng khởi đông chứa hệ điều hành có khả năng khởi động (giống như DOS hay biến thể DOS) cộng với tất cả  tệp tin cần thiết để thực hiện việc nâng cấp. Để khởi động việc nâng cấp, bạn đảm bảo rằng ổ đĩa mềm được thiết lập đầu tiền trong trình tự khỏi động và sau đó khởi động lại hệ thống với đĩa nâng cấp trong ổ đĩa. Hệ thống này sẽ khởi động từ đĩa mềm, thủ tục nâng cấp bắt đầu và chạy tự động. Làm theo bất kỳ phần nhắc nhở nào thể hiện màn hình và khi việc nâng cấp hoàn tất, bỏ đĩa mềm ra và khởi động lại hệ thống.

Do các ổ đĩa mềm không còn được lắp đặt trên phần lớn hệ thống mới hơn và dầu sao các hình ảnh BIOS cho các bo mạch chủ mới hơn thướng quá lơn hơn một đĩa mềm, nhiều nhà sản xuất bo mạch chủ cung cấp những hình ảnh có thể tải xuống của những CD có khả năng khởi động cho những nâng cấp BIOS. Thông thường những hình ảnh này trong dạng tệp tin *.ISO, là tệp tin  hình ảnh CD-ROM chứa một sector theo bản sao sector của một CD. Để thực hiện việc nâng cấp, bạn cần ghi tệp tin hình ảnh có khả năng khởi động ISO vào một đĩa CD-R hay RW trắng.

Không may, các phiên bản Windows trước windows 7 không bao gồm phần mềm ghi CD/DVD có thể đọc hay ghi những hình ảnh ISO, nghĩa là bạn cần một chương trình ghi CD/DVD của bên thứ ba để thực hiện điều này. Những chương trình ghi CD/DVD thương mại từ Roxio, Nero, hay Sonic đôi khi được bao gồm với những hệ thống mới hay những ổ đĩa quang mới, nên bạn có thể có sẵn phần mềm cần thiết trong hệ thống. Nếu bạn không có sẵn một trong những chương trình này, tôi đề nghi imgburn(www.imgburn.com). Là một ứng dụng ghi CD/DVD miễn phí tuyệt vời.



Dùng chương trình ghi CD/DVD để tạo ra hình hảnh đĩa bằng cách sao chép tệp tin ISO vào đĩa CD-R hay RW trắng. Kế tiếp, để thực hiện việc nâng cấp, đầu tiên phải đảm bảo rằng ổ đĩa quang được thiết lập đầu tiên trong trình tự khởi động và khởi động lại hệ thống với đĩa nâng cấp trông ổ đĩa. Hệ thống sẽ khởi động từ CD và thủ tục nâng cấp bắt đầu và chạy tự động. Đơn thuần chỉ làm theo những phần nhắc nhớ để hoàn tất việc nâng cấp, và một khi việc nâng cấp xong xuôi, bỏ CD ra và khởi động lại hệ thống.

Đĩa có khả năng khởi đông tạo bởi người dùng

Nhiều nhà sản xuất bo mạch chủ cũng cung cấp các nâng cấp BIOS trng dạng một tiện tích nhanh dựa trên DOS kết hợp với một tệp tin hình ảnh mà bạn có thể  vận hành bằng tay từ bất kỳ đĩa có khả năng khởi động DOS nào. Dùng kỹ thuật này, việc nâng cấp được thực hiện từ ổ đĩa mềm. CD hay thậm chí flash USB có khả năng khởi động, bất kể ổ cứng hệ thống đang chạy Windows, Linux, hay không có hệ điều hành nào cả. Những tệp tin cần thiết không thường được chứa trong một bản lưu trữ được tải xuống từ nhà sản xuất bo mạch chủ. Không may, loại thủ tục này đòi hỏi nhiều công sức hơn những thủ tục khác bởi vì bài bước liên quan. Phần khó khặn đặc biệt là sự tạo ra bằng tay đĩa có khả năng khởi ddoogj mà với nó bạn sẽ sao chép nhiều tệp tin. Trong khi khá đơn giản để tạo ra một đĩa mềm có khả năng khởi động, thủ tục việc cho việc tạo ra các ổ đĩa CD hay flash USB thì nhiều hơn.

May mắn thay một số tiền ích miễn phí rất hữu dụng. Đối với việc tạo ra CD có khả năng khởi động cho các nâng cấp BIOS, tôi đề nghị gói Clean Boot CD, được tải xuống miễn hí từ www.n2.nu/booted/#clean. Tải xuống gói khả năng thực thi tự giải nén vào danh mục mới và chạy nó. Bao gồm các tệp tin thêm vào và các danh mục bên trongl kế tiếp làm theo các chỉ dẫn để sao chép tiện ích nhanh và các tệp tin hình ảnh cho bo mạch chủ vào danh mục đúng. Sau khi các tệp tin đã được giải nén, bạn chạy lệnh “buildclean”, tự động xây dựng và các tệp tin của bạn. Tiếp theo bạn dùng một chương trình ghi CD/DVD của bên thứ ba như là imgburn (www.imgburn.com) để sao chép hình ảnh  ISO vào đĩa CD-R hay RW.

Sau khi ghi CD, bạn có thể khởi động từ nó, điều hướng đến danh mục chứa tiện ích nhanh và các tệp tin hình ảnh, vào lệnh chính xác để thực thi việc nâng cấp. Đối với các bo mạch chủ Intel dùng tiện ích IFLASH.EXE và các tệp tin hình thành với duôi mở rộng *.BIO, lệnh đúng sẽ là IFLASH /PF XXX.BIO, nơi bạn sẽ thay thế XXX.BIO bằng tên tệp tin BIO thực sự mà bạn có.

Thủ tục tương tự được hoàn tất với một ổ đĩa flash USB có khả năng khởi đông, nhưng cũng như sự tạo ra CD có khả năng khởi động, việc tạo ra ổ đĩa flash USB có khả năng khởi động phần nào liên quan. May mắn là một tiện ích định dạng USB dựa trên Windows có sẵn miễn phí từ HP (http://h507178.www5.hp.com/local_drivers/17550/SP27608.exe). Bạn cũng có thể tìm tệp tin trực tiếp như “SP27608.exe”. Để thực hiện ổ đĩa flash có khả năng khởi động, chương trình yêu cầu một bộ tệp tin hệ thống DOS (command.com, io.sys, and msdos.sys) để ghi vào ổ đĩa flash trong suốt quá trình định dạng. Bạn có thể dùng vài phiên bản DOS khác nhau, nhưng hầu hết các trường hợp tôi đề nghị dùng các tệp tin hệ thống DOS 6.22. Nếu bạn không có một bản sao, có thể tải về các tệp tin hệ thống DOS 6.22 trong hình thức hình ảnh đãi mềm có khả năng khởi động từ www.bootdisk.com.



Ghi chú:

Các nhà sản xuất bo mạch chủ và BIOS bắt đầu thêm hỗ trợ khởi động USB suốt năm 2001, nên nếu hệ thống của bạn trong khoảng thời gian này hay sớm hơn, hệ thống có thể không có khả năng khởi động từ ổ đĩa USB.

Khi thiết lập một hệ thống khởi động từ ổ đĩa flash USB. ổ đãi flash usb này phải được cắm vào trước để khởi động lại hệ thống và vào BIOS setup. Trong trình tự khởi động BIOS setup (thứ tự khởi động) ổ đĩa flash USB có thể xuất hiện như ổ cứng thiết bị lưu trữ “chung” hay như một loại ổ đĩa có khả năng tháo gỡ mà bạn có thể thiết lập như thiết bị đầu tiên trong trình tự khởi động. Trong phần lớn hệ thống, khi ổ đĩa flash USB này không được cắm nó tự động ra khỏi thứ tự khởi động trong lần khởi động kế tiếp.

Sau khi ổ đĩa flash USB này được định dạng như ổ đĩa có khả năng khởi động, bạn thêm tiện ích nhanh BIOS và các tệp tin hình ảnh cho bo mạch chủ. Cắm ổ đĩa flash USB có khả năng khởi động vào hệ thống mà bạn muốn nâng cấp và kết tiếp khởi động lại hệ thống, chạy BIOS setup và thiết lập ổ đĩa flash USB đầu tiên trong trình tự khởi động. Sau khi lưu và thoát ra, hệ thống này sẽ khởi động vào DOS từ ổ đĩa flash USB. Tại dấu nhắc lệnh DOS bạn chạy lệnh chính xác để vào nhanh lại bị BIOS.

Lời khuyên:

Trước khi bạn khởi động một quy trình nâng cấp BIOS nhanh, bạn nên tắt kết nối của tất cả thiết bị USB và IEEE 1394 (FireWire) ngoại trừ bàn phím và chuột. Nếu bạn đang khởi động từ ổ đĩa flash USB để thực hiện việc nâng cấp, hãy đảm bảo tất cả ổ đĩa Usb khác bị tắt kết nối. Trong một vài hệ thống, để các ổ đĩa ngoài thêm vào được kết nối ngăn cản một nâng cấp BIOS có thể hoạt động đúng cách.

Nếu bạn có Byte Merge cho phép ở BIOS Setup trong hệ thống dựa trên Award BIOS, vô hiệu hóa tính năng này trước khi bạn thực hiện nâng cấp BIOS. Đây là khuyến cáo bởi vì trong một số hệ thống cũ hơn, để những Byte Merge cho phép trong suốt quá trình nâng cấp BIOS làm việc nâng cấp thất bại, phá hủy BIOS trong quy trình. Bạn có thể cho phép lại tính năng này sau khi hoàn thành việc nâng cấp. Một số nâng cấp BIOS chứa các sửa lỗi cho vấn đề này nên nó không thể lặp lại trong tương lai.

Theo "Nâng cấp và sửa chữa máy tính" Scott Mueller